Bedrijven kunnen heel wat winst boeken als ze efficiënt met materialen omgaan. Wat voor het ene bedrijf een afvalstroom is, kan een grondstof of energiebron zijn voor het andere. Via het proefproject ‘ecoclusters’ van OVAM werd nagegaan of deze bedrijven elkaar echt vonden.

Een ecocluster is een groep van naburige bedrijven die samenwerken. Dit kan op allerlei manieren: afval collectief inzamelen en laten ophalen, nagaan hoe grondstoffen efficiënt kunnen ingezet worden, reststromen uitwisselen,…

OVAM testte het systeem van ecoclusters in Olen. Zeven bedrijven namen deel aan het project. Elk bedrijf maakte eerst een materialenscan. Via deze scan kregen bedrijven zicht op de efficiëntie waarmee ze materialen inzetten en wat dat opbrengt. Vervolgens werd er gezocht naar mogelijkheden tot samenwerking tussen de bedrijven.

Uit het Olens proefproject kwamen alvast een aantal waardevolle projecten voort. Zo gaan enkele houtverwerkende bedrijven hun afvalhout verzamelen en leveren aan een ander bedrijf. Dit bedrijf gaat de houtresten gebruiken om elektriciteit op te wekken en de gebouwen te verwarmen. Een win-winsituatie voor alle partijen. Een ander voorstel dat gerealiseerd werd, is de organisatie van een inzamelronde voor KGA bij de bedrijven.

Met het Interregproject Eco2Profit streefden de projectpartners ernaar een bijdrage te leveren aan de vermindering van uitstoot van broeikasgassen op nieuwe en bestaande bedrijventerreinen in de Grensregio Vlaanderen–Nederland. Meer dan 500 bedrijven waren bij het project betrokken door hen te stimuleren CO2-reducerende maatregelen te nemen, de mogelijkheden van samenwerken te benutten, invulling te geven aan het begrip CO2-neutraliteit en de lokale productie van groene stroom op bedrijventerreinen te stimuleren. Dit resulteerde in een aantal concrete demonstratieprojecten. Ook het beleid van de verschillende overheden op het vlak van CO2-reductie werd in kaart gebracht zodat er kon worden gestreefd naar een betere afstemming van de te nemen maatregelen. Vanuit de projectervaring werden ook gerichte aanbevelingen gedaan naar het te volgen beleid.

Het grensoverschrijdende samenwerkingsverband bracht volgende partners samen om deze doelstellingen te realiseren: POM Limburg, POM West- en Oost-Vlaanderen, POM Vlaams-Brabant, POM Antwerpen, NV Industriebank LIOF, Parkmanagement BV, Opzoekingscentrum voor de wegenbouw, Interleuven en Regionale Milieudienst West-Brabant. Deze partijen hebben de ambitie om in de toekomst verder samen te werken aan het realiseren van CO2-neutrale bedrijventerreinen.

De resultaten van Eco2Profit werden gebundeld in het projecthandboek 'Broeikasgasreductie en duurzame energie op bedrijventerreinen in de grensregio Vlaanderen-Nederland'.

In 2010 lanceerde het Agentschap Innoveren & Ondernemen een oproep voor projecten rond bedrijventerreinmanagement (BTM). Er werden 29 projecten goedgekeurd, waarvan negen in de provincie West-Vlaanderen. Het project EHBTM (Eerste Hulp bij BedrijvenTerreinManagement) speelde hierbij, als koepelproject voor de provincie, een coördinerende en ondersteunende rol voor alle West-Vlaamse projecten. Het project werd uitgevoerd door de afdeling Duurzame Economie van de POM West-Vlaanderen in overleg met de intercommunales Leiedal en WVI, de West-Vlaamse bedrijventerreinverenigingen en de betrokken gemeenten.

De projectbrochure schetst een summier beeld van vernieuwende initiatieven en realisaties binnen het project en besteedt aandacht aan knelpunten en succesfactoren voor bedrijventerreinmanagement.

Het Europese LIFE-project Green4Grey wil nagaan welke investeringen in groene infrastructuur nodig en mogelijk zijn om de werkomgeving aantrekkelijker en natuurlijker in te richten. De publicatie 'inspiratiegids voor ecologisch groen op bedrijventerreinen' wil bedrijven stimuleren om bedrijventerreinen op een natuurvriendelijkere manier in te richten. Via 11 concrete voorbeelden in Vlaanderen reikt de gids nuttige acties en tips aan, zowel voor individuele bedrijfsterreinen als terreinen met meerdere bedrijven.

Clusters van bedrijven, zoals bedrijventerreinen, zijn door hun schaalgrootte uitermate geschikt om synergieën in energie uit te bouwen: enerzijds uitwisseling van energie tussen bedrijven en anderzijds gezamenlijke productie van hernieuwbare energie. Het BISEPS-project resulteert in een tool die ontwikkelaars, bedrijventerreinverenigingen, lokale besturen,... kunnen gebruiken om deze energie-synergieën te onderzoeken. Het project startte in september 2016 binnen het Interreg 2 Zeeën-programma en onder leiding van de West-Vlaamse intercommunale Leiedal. POM West-Vlaanderen, Universiteit Gent en de West-Vlaamse Intercommunale WVI zijn de overige Vlaamse partners in het project. In Midden- en Zuid-West-Vlaanderen onderzoekt het consortium de mogelijkheden voor hernieuwbare energieproductie en energie-uitwisseling op de bedrijventerreinen in de kanaalzone Roeselare-Leie en op de terreinen Waregem-Zuid, Kortrijk-Noord en Harelbeke.